Aantal werknemers met overgewicht en hoge bloeddruk blijft stijgen
Naast verhoogde inzet op re-integratie van langdurig zieken is ook meer aandacht voor gezondheidspreventie noodzakelijk
19 februari 2025
De gezondheid van Belgische werknemers blijft verslechteren. Overgewicht en een te hoge bloeddruk namen in 2024 verder toe ten opzichte van de jaren voordien. Ook het aantal werknemers dat rookt, te vaak alcohol drinkt en te weinig sport, blijft hoog. Dat blijkt uit een analyse van de arbeidsgeneeskundige onderzoeken van de externe preventiedienst Attentia. Vooral de gezondheid van arbeiders baart zorgen. Het nieuwe federaal regeerakkoord introduceert strengere maatregelen om langdurige arbeidsongeschiktheid aan te pakken. De cijfers van Attentia tonen aan dat het minstens even belangrijk is om te voorkomen dat medewerkers ziek worden, door op het werk een gezonde levensstijl te bevorderen.
Overgewicht en te hoge bloeddruk nemen toe
Uit de vergelijking tussen de resultaten van de medische onderzoeken vorig jaar met de jaren voordien, blijkt dat de gezondheid van medewerkers er blijvend op achteruit gaat. Overgewicht en obesitas blijven toenemen, met respectievelijk 64% en 24% van de werknemers die hiermee kampen. In 2023 had 63% overgewicht en was 23% obees, net als in 2022. Ook een te hoge bloeddruk komt steeds vaker voor: van 20% in 2022, naar 22% in 2023 en 23% in 2024.
Gebrek aan fysieke activiteit blijft onveranderd hoog: 41% van de onderzochte medewerkers sport nooit of minder dan een halfuur per week, ten opzichte van 42% in 2022 en 41% in 2023.
Roken en overmatig alcoholgebruik dalen niet
Het aantal rokers blijft stabiel op 29%. 4% van de medewerkers drinkt meer dan tien eenheden alcohol per week. 1% daarvan drinkt zelfs meer dan 20 eenheden per week. Ook die cijfers dalen niet ten opzichte van de voorgaande jaren.
Werkstress blijft een zorg ondanks lichte daling in cijfers
Hoewel het aantal werknemers met enige mate van stress daalde van 45% naar 41% en verhoogde tot sterk verhoogde stress van 15% naar 11%, blijft stress een ernstig probleem. 68% van de stressgevallen is werkgerelateerd. Tegelijkertijd nam geestelijke uitputting toe van 13% naar 16% en ervaart 22% van de werknemers een opgejaagd gevoel.
Waarom arbeiders vaker langdurig ziek zijn
Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op een analyse van de medische onderzoeken die de arbeidsartsen van Attentia uitvoerden. Vooral arbeiders zijn hierin sterk vertegenwoordigd, aangezien zij vaker verplicht medische onderzoeken ondergaan wegens de aard van hun werk. Het gaat dan bijvoorbeeld om medewerkers die gevaarlijke machines bedienen, werken met chemische installaties of nacht- of ploegenarbeid verrichten.
Dr. Edelhart Kempeneers, Medisch Directeur bij Attentia: "We weten dat arbeiders dubbel zo vaak langdurig afwezig zijn door ziekte als bedienden. Dit is enerzijds te wijten aan de fysieke zwaarte van hun job, vaak in ploegen- of nachtdiensten, zonder mogelijkheid tot flexibele uren of thuiswerk. Anderzijds is het in zo'n context ook extra moeilijk om gezonde keuzes te maken en bijvoorbeeld na een zware nachtshift ook nog eens te gaan sporten."
Voorkomen is beter dan genezen
Het regeerakkoord van de nieuwe federale regering introduceert strengere maatregelen om langdurige arbeidsongeschiktheid aan te pakken. Werkgevers, artsen, ziekenfondsen en werknemers moeten actiever bijdragen aan re-integratie. Dit moet leiden tot een snellere terugkeer naar de arbeidsmarkt en een verlaging van de kosten voor het socialezekerheidsstelsel. Werkgevers zullen ook verplicht worden om een actief verzuimbeleid te voeren
Dr. Kempeneers: “In zo’n verzuimbeleid is een proactieve en preventieve aanpak minstens zo belangrijk als een reactieve aanpak. Medische onderzoeken en andere vormen van screenings zijn er om gezondheidsrisico's tijdig aan het licht te brengen. Vervolgens moeten werkgevers met die signalen aan de slag gaan. Denk maar aan begeleiding bij het stoppen met roken of het opzetten van bewegingsprogramma’s om medewerkers fysiek en mentaal fit te krijgen en te houden.”
Over het onderzoek
De analyse gebeurde op basis van het activiteitenverslag van de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk Attentia, voor de periode 01/01/2024 tot en met 31/12/2024. De volledige dataset bestaat uit 176.690 arbeidsgeneeskundige onderzoeken bij 137.340 individuele werknemers.